ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นเอกปี พ.ศ. ๒๕๕๒

1.ธรรมวิจารณ์ หมายถึงอะไร
ก.การวิพากษ์วิจารณ์ธรรม
ข.การเลือกเฟ้นพิจารณาธรรม
ค.การโต้วาทีในหัวข้อธรรม
ง.การวิเคราะห์ธรรม
ตอบ ข
2.คนผู้ไร้พิจารณ์หมายถึง....?
ก.ไร้การศึกษา ข.ไร้ความสามารถ
ค.ไร้ศีลธรรม ง.ไร้ปัญญาพิจารณา
ตอบ ง
3.ผู้ข้องอยู่ในโลกมีอาหารเช่นไร ?
ก.ติดในสิ่งล่อใจ
ข.สนใจข่าวสารโลก
ค.อยากมีอยากเป็น
ง.อยากเกิดในโลก
ตอบ ก
4.ผู้ข้องอยู่ในโลกจะได้รับผลอย่างไร ?
ก.ได้สุขฝ่ายเดียว ข.สนใจข่าวสารโลก
ค.ได้ทั้งสุขและทุกข์ ง.ไม่ได้ทั้งสุขและทุกข์
ตอบ ค
5."ผู้รู้หาข้องอยู่ไม่" หมายความว่าอย่างไร ?
ก.ผู้รู้ยังยินดีอยู่ ข.ผู้ข้องอยู่จึงจะได้รู้
ค.ผู้รู้เป็นผู้ฉลาด ง.ผู้รู้โลกตามความเป็นจริง
ตอบ ง
6.ท่านเปรียบสิ่งที่มีอุปการะว่าเหมือนเภสัช เพราะเหตุใด ?
ก.ให้คุณฝ่ายเดียว
ข.ให้โทษฝ่ายเดียว
ค.ให้ทั้งคุณและโทษ
ง.ให้ความสะดวกสบาย
ตอบ ค
7.คำว่า "นิพพิทา" มีความหมายตรงกับข้อใด ?
ก.ความหน่ายทำบาป
ข.ความหน่ายปฏิบัติธรรม
ค.ความหน่ายที่เกิดจากกิเลส
ง.ความหน่ายในกองสังขาร
ตอบ ง
8.คำว่า "มาร" มีความหมายตรงกับข้อใด ?
ก.ล้างผลาญชีวิต ข.ล้างผลาญความดี
ค.ล้างผลาญความเจริญ ง.ล้างผลาญสติปัญญา
ตอบ ข
9."ผู้ใดรักษาจิตผู้นั้นจักพ้นจากบ่วงแห่งมาร" คำว่า มาร หมายถึง ?
ก.พญามาร ข.กิเลสมาร
ค.ขันธมาร ง.อภิสังขารมาร
ตอบ ข
10.คำว่า "บ่วงแห่งมาร" คืออะไร ?
ก.วัตถุกาม ข.กิเลสกาม
ค.กามราคะ ง.กามตัณหา
ตอบ ก
11.กามคุณ ๕ จัดเป็นบ่วงแห่งมารเพราะเหตุใด ?
ก.ทำให้ใจเศร้าหมอง ข.ทำให้ใจเดือดร้อน
ค.ทำให้ใจเบิกบาน ง.ทำให้ใจหลงติด
ตอบ ง
12.จะพ้นจากบ่วงแห่งมารได้ต้องทำอย่างไร ?
ก.ให้ทาน ข.รักษาศีล
ค.ฟังธรรม ง.สำรวมจิต/เจริญปัญญา
ตอบ ง
13.ข้อใดไม่ใช่อาหารสำรวมจิต ?
ก.สำรวมอินทรีย์ ข.สำรวมในปาฏิโมกข์
ค.บำเพ็ญสมถะ ง.เจริญวิปัสสนา
ตอบ ก
14.สามัญญลักษณะ ได้แก่อะไร ?
ก.ลักษณะไม่เที่ยง ข.ลักษณะเป็นทุกข์
ค.ลักษณะไม่ใช่ตัวตน ง.ลักษณะเสมอกันแห่งสังขาร
ตอบ ง
15.สังขารในขันธ์ ๕ ตรงกับข้อใด ?
ก.สภาพอันธรรมดาแห่งขึ้น
ข.สภาพผู้ปรุงแต่งใจ
ค.สภาพอันธาตุ ๔ แต่งขึ้น
ง.สภาพที่เป็นเอง
ตอบ ข
16.ข้อใดไม่ใช่ อนิจจลักษณะ ?
ก.ว่างเปล่า ข.แปรไปในระหว่าง
ค.ไม่คงที่ ง.เกิดแล้วดับ
ตอบ ก
17.คำว่า "ปกิณณกทุกข์" ในทุกขตาได้แก่อะไร ?
ก.ชาติ ข.ชรา
ค.มรณะ ง.โสกะ
ตอบ ง
18.อะไรปิดบังไว้ จึงมองไม่เห็นอนิจจลักษณะ ?
ก.ความเข้าใจผิด ข.ความเคลื่อนไหว
ค.ความสืบต่อ ง.ความเป็นกลุ่มก้อน
ตอบ ค
19. สภาวทุกข์ ได้แก่ข้อใด ?
ก.ความเจ็บปวด ข.ความแก่ชรา
ค.ความร้อนใจ ง.ความหิวกระหาย
ตอบ ข
20.นิพัทธทุกข์ ทุกข์เนืองนิตย์ ได้แก่อะไร ?
ก.ชาติ ข.ชรา
ค.โสกะ ง.หิว
ตอบ ง
21.สันตาปทุกข์ เกิดจากอะไร ?
ก.เกิดเอง ข.ผลกรรม
ค.กิเลส ง.ทุกขเวทนา
ตอบ ค
22.การเห็นอนัตตาต้องมีอะไรกำกับ จึงจะไม่เป็นมิจฉาทิฏฐิ ?
ก.ศรัทธา ข.นิพพิทาญาณ
ค.สมาธิ ง.โยนิโสมนสิการ
ตอบ ง
๒๓.คำสอนในข้อใด ที่ศาสนาอื่นไม่มี ?
ก.บาป บุญ ข.นรก สวรรค์
ค.อนัตตา ง.ตายแล้วเกิด
ตอบ ค
24.คำว่า "วิมุตติ" หมายถึงหลุดพ้นจากอะไร ?
ก.ตัณหา ข.อาสวกิเลส
ค.อวิชา ง.อุปาทาน
ตอบ ข
25.การอ้อนวอนบวงสรวง จัดเข้าในอาสวะข้อใด ?
ก.อวิชชาสวะ ข.กามาสวะ
ค.กิเลสาสวะ ง.ภวาสวะ
ตอบ ก
26.กิเลสที่หมักดองอยู่ในจิตตสันดาน เรียกว่าอะไร ?
ก.อนุสัย ข.อาสวะ
ค.โอฆะ ง.อวิชชา
ตอบ ข
27.ปฏิปทาของพระอรหันต์ผู้เจริญสมถะก่อนแล้วจึงเจริญวิปัสสนา เรียกว่าอะไร ?
ก.เจโตวิมุตติ ข.ปัญญาวิมุตติ
ค.วิกขัมภนวิมุตติ ง.สมุทเฉทวิมุตติ
ตอบ ก
28.ความบริสุทธิ์ภายใน ย่อมมีได้ด้วยอะไร ?
ก.ทาน ข.ศีล
ค.สมาธิ ง.ปัญญา
ตอบ ง
29.สัมมาวายามะ ในมรรค 8 สงเคราะห์เข้าในวิสุทธิข้อใด ?
ก.สีลวิสุทธิ ข.จิตตวิสุทธิ
ค.ทิฏฐิวิสุทธิ ง.ญาณทัสสนวิสุทธิ
ตอบ ข
30.การพิจารณาเห็นสังขารโดยไตรลักษณ์ จัดเป็นวิสุทธิอะไร ?
ก.สีลวิสุทธิ ข.จิตตวิสุทธิ
ค.ทิฏฐิวิสุทธิ ง.ญาณทัสสนวิสุทธิ
ตอบ ง
31.ผู้เว้นจากการเบียดเบียนทางกาย วาจา ใจ ชื่อว่ามีธรรมใดอยู่ภายใน ?
ก.วิมุตติ ข.วิสุทธิ
ค.วิราคะ ง.สันติ
ตอบ ง
32.ธรรมใดส่งเสริมให้สังคมเกิดสันติสุข ?
ก.สุจริต ข.บุญกิริยาวัตถุ
ค.อคติ ง.พรหมวิหาร
ตอบ ก
33.โลกามิส ได้แก่อะไร ?
ก.กามคุณ ข.กามตัณหา
ค.กามราคะ ง.กิเลสกาม
ตอบ ก
34.จุดมุ่งหมายสูงสุดของพระพุทธศาสนา คืออะไร ?
ก.สวรรค์ ข.พรหมโลก
ค.นิพพาน ง.ดับสูญ
ตอบ ค
35.หาเครื่องเสียบแทงมิได้ เป็นความหมายของข้อใด ?
ก.วิราคะ ข.นิพพิทา
ค.วิมุตติ ง.นิพพาน
ตอบ ง
36.ภิกษุ เธอจงวิดเรือนี้ เรืออันเธอวิดแล้ว จักพลันถึง เรือในที่นี้หมายถึงอะไร ?
ก.วัตถุ ข.สัตว์
ค.อัตตภาพ ง.กิเลส
ตอบ ค
37.กัมมัฏฐาน คืออะไร ?
ก.อุบายชำระจิต ข.อุบายกำจัดกิเลส
ค.อุบายสงบใจ ง.อุบายเรืองปัญญา
ตอบ ก
38.ความมีจิตแน่วแน่ เรียกว่าอะไร ?
ก.สมาบัติ ข.สมาธิ
ค.ฌาน ง.กัมมัฏฐาน
ตอบ ข
39.จิตเป็นสมาธิ ต้องเป็นจิตสงบจากอะไร ?
ก.กิเลสตัณหา ข.อาสวะกิเลส
ค.อกุศลวิตก ง.นิวรณ์
ตอบ ง
40.คนราคะจริต ควรเจริญกัมมัฏฐานข้อใด ?
ก.เมตตา ข.กรุณา
ค.อสุภะ ง.อนุสสติ
ตอบ ค
41.ข้อใดต่อไปนี้กล่าวได้ถูกต้อง ?
ก.อสุภะแก้โทสจริต
ข.เมตตาแก้สัทธาจริต
ค.ศรัทธาแก้วิตกจริต
ง.อานาปานสติแก้โมหจริต
ตอบ ง
42.คนประเภทใด ปฏิบัติกัมมัฏฐานไม่ได้ผล ?
ก.คนหลงสติ ข.คนหนุ่มสาว
ค.เด็กนักเรียน ง.คนเจ็บป่วย
ตอบ ก
43.ทรงเป็นผู้ฝึกฝนได้อย่างยอดเยี่ยม ตรงกับพุทธคุณข้อใด ?
ก.สมฺมาสมฺพุทฺโธ
ข.วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
ค.อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ
ง.สตฺถา เทวมนุสฺสานํ
ตอบ ค
44.พุทธคุณข้อใด จัดเป็นพระวิสุทธิคุณ ?
ก.อรหํ ข.สมฺมาสมฺพุทฺโธ
ค.ภควา ง.วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
ตอบ ก
45.ตจปัญจกกัมมัฏฐาน มีวิธีพิจารณาโดยอาการอย่างไร?
ก.โดยเป็นของน่ารัก ข.โดยเป็นของโสโครก
ค.โดยเป็นของไม่เที่ยง ง.โดยความมิใช่ตัวตน
ตอบ ข
46.คนนอนฝันร้าย ควรเจริญกัมมัฏฐานอะไร ?
ก.เมตตา ข.กายคตาสติ
ค.กสิณ ง.จตุธาตุววัตถาน
ตอบ ก
47.คนละโมบในอาหาร แก้ด้วยกัมมัฏฐานชนิดใด ?
ก.อสุภกัมมัฏฐาน ข.มรณัสสติ
ค.อนุสสติกัมมัฏฐาน ง.อาหาเรปฏิกูลสัญญา
ตอบ ง
48.คำว่า วิปัสสนา มีความหมายว่าอย่างไร ?
ก.เห็นแจ้งรูปนาม ข.เห็นแจ้งนิพพาน
ค.เห็นแจ้งสังขาร ง.เห็นแจ้งอวิชชา
ตอบ ก
49.อะไรเป็นเหตุให้ผู้บำเพ็ญวิปัสสนาเข้าใจผิดว่าตนบรรลุมรรคผล ?
ก.วิปัลลาส ข.วิปัสสนูปกิเลส
ค.อุปกิเลส ง.นิวรณ์
ตอบ ข
50.ผลสูงสุดของวิปัสสนา คืออะไร ?
ก.เห็นสังขารเกิดดับ
ข.เห็นสังขารตามเป็นจริง
ค.เห็นสังขารเป็นทุกข์
ง.เห็นสังขารเป็นอนัตตา
ตอบ ข

เฉลยโดยแม่กองธรรมสนามหลวง

คุรุธรรม